Kategorie
Jak i po co tworzyć biznesowy plan finansowy
Masz w głowie świetny pomysł na biznes? Zanim zaczniesz działać, stwórz podstawowy plan finansowy. Pomoże ci on określić koszty rozpoczęcia działalności, oczekiwany dochód i szacunkowy zysk. W dłuższej perspektywie ułatwi ci to efektywne zarządzanie finansami.
Do czego służy plan finansowy?
Plan finansowy to liczbowe przedstawienie planu biznes owego - zarówno przed rozpoczęciem działalności, jak i w jej trakcie. Stanowi on ważny element biznesplanu.
Dobre planowanie finansowe
- Pomoże ci oszacować przychody i wydatki biznesowe oraz lepiej reagować na wahania;
- podpowiedzieć, czy rozpoczęcie konkretnego projektu ma sens i jak najlepiej go sfinansować;
- ułatwi podjęcie decyzji między wieloma opcjami projektu/inwestycji/produktu;
- zwiększenie stabilności finansowej i wsparcie w nieoczekiwanych sytuacjach kryzysowych.
Bez planu finansowego nie można się obejść nawet w przypadku chęci skorzystania z zewnętrznych źródeł finansowania (od banku, inwestora czy partnera biznesowego).
Co powinien zawierać plan finansowy?
Plan finansowy nie musi być skomplikowany. Można na przykład użyć arkusza kalkulacyjnego Excel do zaplanowania przychodów i wydatków w podziale na miesiące, a następnie śledzić ich faktyczny rozwój. Oprócz oszacowania przyszłych zysków lub strat, uzyskasz również doskonały przegląd źródeł finansowania swojej działalności.
W miarę rozwoju firmy możesz również sięgnąć po odpowiednią aplikację księgową. Pomoże ci ona zautomatyzować planowanie finansowe i przetworzy dla ciebie niezbędne raporty.
Podstawowy plan finansowy obejmuje:
1/ Dochód (sprzedaż)
Oszacuj, ile jakich towarów możesz sprzedać i po jakiej cenie. W przypadku usług opiera się to na stawce godzinowej lub liczbie klientów. W przypadku sprzedaży online lub szerokiej gamy produktów, określ średnią wielkość zamówienia i liczbę zamówień, które powinieneś złożyć.
Przychody obejmują jednak kapitał początkowy, a także dochody ze źródeł zewnętrznych - np. pożyczki, dotacje, odsetki od depozytów itp.
2/ Wydatki (koszty)
Wydatki lub koszty są łatwiejsze do określenia niż dochody. Możesz faktycznie obliczyć, ile będzie Cię kosztować rozpoczęcie działalności, a także regularne miesięczne płatności lub przyszłe inwestycje.
Podziel swoje wydatki na stałe (płacisz je co miesiąc, niezależnie od tego, czy coś sprzedajesz, czy nie) i zmienne (rosną wraz z wielkością produkcji lub świadczonych usług).
Nie zapomnij też o ubezpieczeniach i zaliczkach na podatek, które zapłacisz w przyszłości, a także o planie rezerw finansowych na pokrycie wszelkich kar, poważnych napraw lub utraty sprzedaży w przypadku nieoczekiwanych zdarzeń.
Szczególną kategorią są środki trwałe. Można je traktować jako jednorazową inwestycję w określonej kwocie, ale z perspektywy księgowej wchodzą one w koszty stopniowo poprzez amortyzację.
3/ Zysk lub strata
Jeśli przychody przewyższają wydatki, w danym okresie osiągnięto zysk. W przeciwnym razie poniesiesz stratę, która zmniejszy Twój kapitał.
Pamiętaj, aby wybrać odpowiedni okres do obliczenia zysku lub straty - najlepiej w ujęciu miesięcznym i rocznym. W przypadku firm sezonowych należy również ocenić miniony kwartał lub sezon.
Nierzadko zdarza się, że firmy rozpoczynające działalność, a zwłaszcza startupy, są na minusie przez kilka pierwszych miesięcy, a nawet lat. W rzeczywistości uruchomienie i początkowy rozwój firmy często wymaga większych inwestycji. Nie musisz martwić się o straty, jeśli masz dobrze opracowany plan finansowy - wtedy wiesz, ile czasu powinno zająć pochłonięcie straty i kiedy inwestycja zacznie się zwracać.
Aby upewnić się, że Twój zysk dobrze wypada w różnych okresach, powinieneś obliczyć kwotę zysku przed opodatkowaniem. Planując wydatki, należy jednak pamiętać o stopniowym odkładaniu środków na przyszły podatek (osoby samozatrudnione płacą 15% podatku dochodowego, a korporacje 21%).
PORADA: Czy wiesz jak obliczyć zysk swojej firmy? Powiemy ci, jak to zrobić - w tym wyjaśnimy rodzaje zysków, takie jak EBT, EBITDA i inne.
4/ Przegląd przepływów pieniężnych
Dochody i wydatki są przydatnymi miernikami do szacowania przyszłych zysków lub strat. Nie mówią jednak nic o tym, ile gotówki faktycznie masz na koncie lub w kasie, ani ile i kiedy faktycznie musisz zapłacić swoim dostawcom.
Rachunek przepływów pieniężnych ujmuje:
- Przychody, które są generowane w miarę dodawania środków do gotówki lub konta bankowego;
- wydatki, które z kolei odpowiadają utracie środków w momencie płatności.
Firma z dużą sprzedażą może czasami łatwo zgłosić stratę właśnie z powodu niedopasowania w przepływie środków pieniężnych.
W ramach planowania finansowego spróbuj również opracować plan przepływu środków pieniężnych w programie Excel w oparciu o termin płatności każdej faktury i częstotliwość, z jaką klienci płacą - czy jest to natychmiast po zakupie, czy też mają odroczoną płatność? Uwzględnij wszelkie powtarzające się wydatki i nie zapomnij o przyszłych inwestycjach i płatnościach, które sam płacisz z częstotliwością inną niż miesięczna. Czy liczysz na zwroty lub dodatkową gwarancję, która stanie się widoczna dopiero w dłuższej perspektywie? Są to elementy, które wpływają na przepływy pieniężne.
Kiedy i na jak długo sporządzany jest plan finansowy?
Zalecamy sporządzenie planu finansowego przed rozpoczęciem działalności i aktywne korzystanie z niego nawet w firmie o ugruntowanej pozycji.
Przed rozpoczęciem działalności plan nie musi być skomplikowany pod względem treści lub przetwarzania. Wystarczy arkusz kalkulacyjny, najlepiej z podziałem na miesiące, i podstawowy budżet:
Wydatki / koszty | Przychody / sprzedaż |
---|---|
Szacunkowy koszt rozpoczęcia działalności, zazwyczaj:
|
Wykaz kapitału, który zostanie wykorzystany do sfinansowania działalności, najlepiej w podziale na:
|
Oszacowanie miesięcznych kosztów operacyjnych:
|
Szczegółowe oszacowanie sprzedaży, które najlepiej pasuje do rodzaju prowadzonej działalności:
|
= Zysk przed opodatkowaniem | |
Zysk oblicza się jako różnicę między przychodami a wydatkami. Na początku działalności możesz nawet wykazywać stratę przez kilka miesięcy z powodu początkowych inwestycji. |
Podobnego planu można użyć w trakcie prowadzenia działalności, z tą różnicą, że można już pracować z własnymi danymi historycznymi, więc będzie on bardziej dokładny.
Zalecamy porównywanie tworzonego planu finansowego co najmniej raz w miesiącu z rzeczywistymi wynikami, aby móc reagować na wahania i zmiany w odpowiednim czasie.
Jeśli chodzi o horyzont czasowy, możesz zbudować plan finansowy:
- Krótkoterminowy: jeśli dopiero rozpoczynasz działalność lub myślisz o nowym projekcie i pracujesz z szacunkami. Horyzont planowania wynosi zazwyczaj kilka miesięcy lub rok. Jeśli Twoja firma podlega wahaniom sezonowym (np. silny sezon letni lub świąteczny), pamiętaj o uwzględnieniu ich w swoim planie.
- Długoterminowy: obejmuje bardziej ugruntowane firmy, które opierają się na rzeczywistych danych i próbują na ich podstawie tworzyć prognozy na przyszłość. Horyzont planowania może wynosić do 5 lat. Jednak im dłuższy okres, tym mniej dokładny będzie plan.
Nawet start-upy mogą stworzyć plan długoterminowy, jeśli ubiegają się o finansowanie zewnętrzne i/lub mają już jasną wizję i pomysł na rozwój w dłuższej perspektywie. W takim przypadku plan roczny zwykle nie wystarcza i dobrym pomysłem jest jego rozszerzenie.
Scenariusze planowania finansowego
Gdy zaczniesz tworzyć plan finansowy, spróbuj od razu pracować ze scenariuszami. Pomogą one lepiej przygotować się na nieoczekiwane kryzysy, a także oszacować potencjał przyszłego wzrostu i dalszych inwestycji.
Scenariusze planowania finansowego mogą być
- Pesymistyczne: liczysz na minimalną sprzedaż i przychody lub wyższe koszty, więc musisz zaplanować zasoby na ich pokrycie.
- Realistyczny: oparty na rzeczywistych danych z poprzednich miesięcy lub lat, w tym wahaniach sezonowych i nieoczekiwanych wydatkach.
- Optymistyczny: to najlepszy scenariusz, z jakim można się spotkać w biznesie. Jeśli się spełni, wiesz, że będziesz mieć dodatkowe środki na pokrycie wcześniejszych strat lub odwrotnie, na przyszłe inwestycje i dalszy rozwój firmy.
Kluczowe wskaźniki planowania finansowego
Zysk lub strata nie są jedynymi wskaźnikami, na których należy się skupić w planowaniu finansowym. Pomyśl o własnych wskaź nikach, które dadzą Ci bardziej szczegółowy obraz tego, dokąd naprawdę zmierza Twoja firma.
Podstawowekluczowe wskaźniki wydajności (KPI) w biznesie to:
- Punkt kryty czny - punkt, w którym przewidywane przychody zrównują się z kosztami i zaczynasz osiągać zysk;
- zwrot z inwestycji - kiedy inwestycja zaczyna generować zysk, który zwraca poniesione koszty;
- marża - sprzedaż lub obroty mogą nie dać prawdziwego oszacowania rentowności, tak jak rzeczywista marża, po której sprzedajesz swoje towary lub usługi. Obejmuje to sprzedaż, która nie występuje (zepsute towary, przerwy w świadczeniu usług, urlopy w całej firmie itp.
Wskaźniki KPI powinny być zgodne ze strategią firmy. Mogą to być
- Udział w rynku - wyrażony jako obrót lub liczba klientów;
- liczba nowych klientów lub odsetek powracających klientów;
- całkowity czas dostawy lub reakcja obsługi klienta - jeśli budujesz na nich swoją znaczącą przewagę konkurencyjną;
- w przypadku sklepów internetowych - całkowity ruch, współczynnik klikalności reklam online itp.
Osiągaj cele poprzez planowanie strategiczne
Masz w głowie świetny pomysł, ale nie wiesz dokładnie, jak go zrealizować?
- Zacznij od analizy sytuacyjnej środowiska, w którym chcesz działać.
- Następnie zdefiniuj wizję, misję, wartości i cele swojej firmy.
- Następnie przejdź do tworzenia biznesplanu, w tym planu finansowego.
Wypróbuj również metodę Lean Canvas - jednostronicowy biznesplan, który z łatwością opisze każdy projekt i pomysł oraz będzie elastyczny na zmiany. Pobierz nasz szablon Lean Canvas i dowiedz się, jak wypełnić go krok po kroku.
Pomożemy Ci formalnie rozpocząć działalność. Nie przejmuj się papierkową robotą w urzędach i zamów założenie spółki lub firmy online.
Napisz do nas, a my
odezwiemy się do Ciebie w ciągu 24 godzin.